Termal konfor dendiğinde, bir iş yerinde çalışanların büyük bir kısmının, hava akımı, sıcaklık ve nem gibi iklim koşulları bakımından, hem bedensel hem de zihinsel faaliyetlerini yaparlarken belli bir rahatlık içinde olmaları ifade edilmektedir. Çalışma ortamlarının bu anlamda rahatsız olması verimin düşmesine ve iş kazalarına neden olmaktadır.
Termal konfor ölçümleri sırasında, çalışma ortamlarının tespit edilmesi için dört temel parametre kullanılmaktadır:
- Havanın sıcaklığı: Çalışma ortamının sıcaklık ya da soğukluk ölçümüdür. Ölçümler kuru termometre kullanılarak yapılır.
- Havanın nemi: Çalışma ortamının havasındaki nem miktarıdır. Bağıl nem ve mutlak nem olarak ifade edilir. Bağıl nemin önemi daha fazladır. Genel yaklaşım, bir iş yerinde bağıl nem oranının yüzde 30 ile 65 arasında olmasıdır. Ölçümler higrometre kullanılarak yapılır.
- Hava akım hızı: Çalışma ortamlarında olabilecek gaz ve tozların bu ortamlardan uzaklaştırılması gerekir. Bu ise uygun hava akım hızı yaratılarak sağlanabilir. Ortam ısısının elverişli bir derecede tutulması için hava akımları mutlaka dikkate alınmalıdır. İnsan vücudu ile çevresindeki hava, hava akımın etkisi ile ısı transferi yaratır. Ölçümler anemometre kullanılarak yapılır.
- Termal radyasyon: Bu kavram insan vücudunun çevre ile olan termal dengesi ile ilgilidir. İnsanın yakınında bulunan herhangi bir nesnenin sıcaklığı, vücut sıcaklığından çok düşük ise, insandan yüksek miktarda ısı radyasyonu yayılır. Bunun aksine insanın yakınında bulunan herhangi bir nesnenin sıcaklığı, vücut sıcaklığından çok yüksek ise, bu defa insan radyasyon yoluyla yüksek miktarda ısı alır. Ölçümler glob termometre kullanılarak yapılır.
Bu sayılan durumların dışında termal konforu etkileyen başka faktörler de vardır. Örneğin,
- Yapılan işin niteliği (işin ağır veya hafif olması)
- Çalışanın fiziki yapısı (şişman veya zayıf olması)
- Çalışanın cinsiyeti (erkek veya kadın olması)
- Kişinin sağlık durumu (sağlıklı ya da sağlıksız olması)
- Çalışma sırasında giyinme durumu (iş için uygun kıyafetler giyilmesi veya giyilmemiş olması)
Termal konfor rahatlığı, hemen farkına varılan bir şey değildir. Ortamda bir süre durulduktan sonra kendini hissettirmeye başlar. Eğer çalışma ortamında termal konfor koşulları elverişli değilse insanlar önce bir sıkıntı hissederler, arkasından rahatsızlık duyulmaya başlanır.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü hükümlerine göre, iş yerlerinde uygun çalışma koşullarının sağlanması, çalışma ortamlarının yeterli sıcaklık ve nem oranına sahip olması gerekmektedir. Tüzüğe göre kapalı çalışma ortamlarındaki sıcaklık ve nem oranının, yapılan işin niteliğine uygun olmakla beraber ılımlı olması gerekmektedir.
Test kuruluşları bu amaçla iş yerlerinde ısı ve nem ölçümleri yapmakta ve firmaların, çalışma koşullarını revize etmelerine yardımcı olmaktadır. Yapılan sıcaklık, nem ve basınç değerleri ölçümleri, yasal düzenlemeler çerçevesinde değerlendirilmektedir. İş yerlerinde ihtiyaç duyulan bütün ölçümler, ulusal ve uluslararası standartlar dikkate alınarak yapılmakta ve raporlanmaktadır. Bu arada kullanılan ölçüm cihazlarının hepsi, bugünün teknolojisine ve ilgili standartlara uygun olmak zorundadır ve düzenli olarak kalibrasyonları yapılmış olmalıdır.
TÜRCERT belgelendirme kuruluşu, belgelendirme çalışmaları ve danışmanlık ve eğitim hizmetleri yanında, ihtiyaç duyan firmalara belli teknik hizmetler de vermektedir. Bu kapsamda, Termal Konfor Ölçümü ve diğer benzer test çalışmalarında, deneyimli ve uzman bir kadroya sahip olan TÜRCERT belgelendirme kuruluşuna güvenebilirsiniz.