RoHS Belgesi

RoHS ifadesi, İngilizcede belirli zararlı maddelerin kullanımını kısıtlama anlamında gelen Restriction of Hazardous Substances Directive ifadesinin baş harflerinden meydana gelmiştir. 2002-95-EC sayılı yönerge 2003 yılı Ocak ayında tarihinde Avrupa Konseyi tarafından kabul edilmiştir ve elektronik kartlarda ya da elektronik ürünlerde bazı zararlı maddelerin kullanılmamasını şart koşan bir yönergedir. Bu yönerge kapsamında sayılan ve insan sağlığına zararlı olan şu maddeleri kullanmak yasaktır: Kurşun (Pb), Civa (Hg), Kadmiyum (Cd), Artı 6 değerlikli Krom (Cr6+), Polibromürlü bifenil (PBB) ve Polibromürlü bifenil eterin (PBDE).

Kurşun, civa, kadmiyum ve krom gibi ağır metal ve bileşenlerinin RoHS kapsamına alınmasının iki nedeni bulunmaktadır. Birinci neden bu elementlerin insan sağlığına tehdit eden elementler olmasıdır. İkinci neden ise, bu elementlerin geri dönüşümü sağlanamazsa ve kontrolsüz bir şekilde çevreye bırakılırsa, hem çevreye verdiği zararın hem de canlılar üzerinde yarattığı tehlikelerin devam etmesidir.

Bu elementlerin çoklukla kullanıldığı elektrikli ve elektronik cihazlar ve elektronik kartlar, yüksek ısı baskısı altında kalmakta ve bu ısınma etkisi ile, bulundukları ortama daha fazla zehirli partikül karışmasına neden olmaktadır. Bu tür insan temasının söz konusu olduğu ürünler RoHS direktifi kapsamında ele alınmaktadır.

RoHS direktifi ile, bazı zararlı maddelerin kullanımının kısıtlaması, 2013 yılında İngiltere iç hukukuna girmiştir. Kısaca RoHS, tehlikeli maddelere ilişkin kısıtlama için kullanılan bir ifade olmuştur.

Bu insan sağlığı için tehlikeli elementlerin kullanım alanlarına bakılırsa, elektrikli ve elektronik araçlarda lehim çok sık kullanılır. Bundan kaçış yoktur. Ancak söz konusu yönergeye uyum sağlamak amacı ile artık kalay ile gümüş karışımı veya bakır ile kalay karışımı lehim tercih edilecektir. Civa ise bütün bataryalarda kullanılan bir katkı maddesidir. Ancak artık civanın kullanılmadığı piller üretilmeye başlanacaktır. Bir kısım elementler genelde kontak temizleyicilerde kullanılıyor. Örneğin elektrik bağlantılarında kalıcı bir iletkenlik sağlamak için, veya araba ve motorsikletlerde bulunan kablolar ve bağlantıların ya da televizyon, radyo ve küçük el aletlerinin temizliğinde kontak temizleyiciler kullanılmaktadır. Bu şekilde kullanılan kontak temizleyici spreyler, hamile kadınların çocuk düşürmesine veya kana karışarak hücrelerin ölmesine neden olacak kadar bir dizi tehlike yaratmaktadır.

RoHS direktifi, ülkemizde EEE Yönetmeliği adı ile 2008 yılı Mayıs ayında Resmi Gazete’de yayımlanmış ve yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmeliğin tam adı, Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılmasına Dair Yönetmelik’tir.

Bu yönetmeliğin amacı, çevre ve insan sağlığını korumaktır. Bu amaçla elektrikli ve elektronik eşyalarda bazı zararlı maddelerin kullanımı sınırlandırılmıştır. Yönetmelik bu sınırlandırılmalara tabi olmayacak uygulamaları da ekindeki listede saymıştır. Bunun yanında yönetmelikte, ithal edilen elektrikli ve elektronik eşyaların kontrol altına alınmasına yönelik idari, yasal ve teknik düzenlemeler de yer almaktadır. Keza elektrikli ve elektronik eşya atıklarının çevreye zarar vermeden geri kazanılması ve yok edilmesinde yönelik esaslar da yönetmelikte düzenlenmiştir.

Yönetmeliğin ekinde, elektrikli ve elektronik eşya kategorileri ile bu kategorilerin ayrıntılı listesi bulunmaktadır. Yönetmelik bu kategorilere giren bütün elektrikli ve elektronik eşyaları, elektrik ampullerini, evlerde kullanılan aydınlatma araçlarını, oyuncak, eğlence ve spor ekipmanlarını, otomatik satış makinelerini, bilgi teknolojileri ve telekomünikasyon ekipmanlarını kapsamaktadır.

EEE Yönetmeliği’ne göre üretici firmaların ürettikleri elektrikli ve elektronik cihazlarda, yukarıda sayılan kadmiyum dışındaki elementlerin kullanım oranı binde birin altında olmak zorundadır. Kadmiyumda ise bu oran onbinde birdir. Firmalar bu oranları geçen bir üretim yapamazlar. Bu oranların analizinde çok özel analiz cihazları kullanılır.

Üretici firmalar ayrıca, yönergeye göre, müşterilere sunulan ürünlerin istenilen kriterleri sağladığına yönelik bilgi ve belgeleri, beş yıl boyunca saklamakla yükümlüdürler. Yine üretici firmalar yılda bir kere Şubat ayı sonuna kadar, ürünleri ile ilgili uygunluk beyan formu hazırlamak ve Çevre ve Orman Bakanlığı’na vermek zorundadır.

Üretici firmalar, ürettikleri elektrikli ve elektronik ürünlerde, yukarıda açıklanan kullanımı kısıtlanmış veya yasaklanmış elementlerin olup olmadığını kanıtlamak amacı ile analizler yaptırmak zorundadırlar. RoHS Belgesi, bu analizlerin sonucuna bakılarak verilen bir belgedir.

RoHS Belgesi kapsamında kullanımı yasak olan maddeler, kabul edilen maksimum değerler ve bu elementlerin kullanım alanları şu şekildedir:

Firmamız TÜRCERT Teknik Kontrol ve Belgelendirme şirketi, bütün kalite sistemlerinde olduğu gibi RoHS Belgesi alma çalışmalarında da, talep eden üretici firmalara güçlü bir kadro ve teknik altyapı ile hizmet vermektedir. RoHS Belgesi almak veya bu konuda danışmanlık hizmeti talep etmek için hemen şiketimiz yöneticilerine başvurabilirsiniz.