Normal kullanım koşullarında kompresörlerin günlük, haftalık, aylık, üç aylık, altı aylık veya benzeri dönemlerde kontrollerinin yapılması gerekmektedir. Bu kontrollerin üretici firmaların önerdiği şekilde, üretici firma tarafından yetki verilmiş servislerde ya da işletme tarafından görevlendirilmiş çalışanlar tarafından yapılması gerekmektedir. Aynı zamanda ilgili standartlarda da kontrol yöntemleri açıklanmıştır. Yapılan her türlü muayene ve kontrol işlemlerinin ve bakım ve onarımların mutlaka kayıt altına alınması gerekmektedir. Kayıt altına alınan bütün bilgilerin düzenli olarak saklanması ve yetkili kişiler tarafından her istendiğinde gösterilmesi gerekmektedir.
Bütün hava tanklarının, bu arada kompresörlerin periyodik muayene ve kontrollerinin yapılması, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu tarafından getirilen bir zorunluluktur. Bu kanuna uyularak çıkarılan İş Ekipmanlarının Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, Basınçlı Kap ve Tesisatlar başlıklı maddesinde, kompresörleri, basınçlı hava tankları grubunda kabul etmektedir. Seyyar veya sabit kompresör hava tankları ile içinde basınçlı hava bulunduran her türlü kap ve bunların sabit donanımlarının, ilgili standartlarda başkaca bir süre öngörülmemişse, her yıl en az bir kere periyodik muayenelerinin yaptırılması gerekmektedir.
Uygulamada bu ifade yanlış yorumlanmakta ve sadece hava tanklarının periyodik kontrolü yapılmakta, kompresörlere ise periyodik kontrol yapılması zorunlu görülmemektedir. Oysa bu değerlendirme yanlıştır. Bilindiği gibi kompresörlerin kendi üzerlerinde güvenlik subapları olan basınçlı bölümleri vardır. Bu yüzden de kompresörlerin ayarlanan basınç aralıklarında düzgün çalışıp çalışmadığı mutlaka kontrol edilmelidir.
Kompresör basınçları kontrol edilirken, ilgili standartlarda aksi belirtilmemişse, işletme kapasitesinin 1,5 katı basınç uygulanır. Ancak bu basınç testlerinin mutlaka makine mühendisleri, makine teknikerleri ya da yüksek tekniker tarafından yapılması gerekmektedir. Bu kişilerin bilgileri ayrıca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı elektronik sistemine kaydedilmiş olması gerekmektedir.
Kompresör basınç testlerinde dikkate alınması gereken standartlar ise şunlardır:
- TS 1203 EN 286-1 Tanklar - Basit - Alev almayan - Basınçlı - Hava veya azot depolamak için tasarımlanmış - Bölüm 1: Genel amaçlar için basınçlı tanklar
- TS EN 1012-1 Kompresörler ve vakum pompaları - Güvenlik kuralları - Bölüm 1: Hava kompresörleri
- TS EN 13445-5 Basınçlı kaplar - Ateşle temas etmeyen - Bölüm 5: Muayene ve deney
Basınç testleri sırasında, kompresörlerin, olası bir patlama durumunda çalışanlara ve çevreye zarar vermemesi için işletme dışında bulunması koşulu mutlaka gözlemlenir. İşletme dışına konulamaması halinde, kompresörlerin patlamaya dayanaklı farklı bir bölümde bulundurulması gerekmektedir. Ayrıca iki ve daha fazla kompresör kullanılıyor ve bunlar hava tankına tek boru ile ulaşıyorsa, her kompresörün çıkışında çek valf olmak zorundadır.
TÜRCERT belgelendirme kuruluşu, uygunluk değerlendirme ve belgelendirme çalışmaları yanında, test ve muayene hizmetleri de vermektedir. Komspresörlerin basınç testleri konusunda daha geniş bilgi edinmek ya da bu testleri yaptırmak ihtiyacı varsa, TÜRCERT belgelendirme kuruluşu, deneyimli yönetici ve çalışanları ile işletmelerin ihtiyaçlarını karşılamaya hazırdır.