Test ve muayene işlemlerini yapacak kuruluşların hangi koşulları taşıması gerektiği, Ekonomi Bakanlığı tarafından 2012 yılında çıkarılan, Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelik’te yer almaktadır. Bu yönetmeliğin amacı, uygunluk değerlendirme çalışmaları yaparak, bir ürünün ilgili teknik düzenlemelere uygun olup olmadığını inceleyen ve bu durumunu belgelendiren kuruluşların sahip olması gereken nitelikleri açıklamaktır. Aynı zamanda bu kuruluşların çalışma yöntemleri ve Türkiye’nin uluslararası yükümlülükleri gereğince ilgili yerlere bildirimlerinin yapılmasını düzenlemektir.
Bu yönetmelik, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun esas alınarak hazırlanmıştır.
Yönetmelik hükümlerine göre, uygunluk değerlendirme kuruluşu, ürünlerin kalibrasyon, test, muayene ve belgelendirme işlemleri dahil olmak üzere uygunluk değerlendirme faaliyetlerini gerçekleştiren kuruluşlardır. Yetkili kuruluşlar ise, yasa ile ya da düzenleyici bir işlem ile, bir ürün veya ürün grubuna ilişkin yasal düzenlemeleri hazırlamak, yürütmek ve bu ürünleri denetlemek için yetkili olan kamu kuruluşudur.
Uygunluk değerlendirme kuruluşlarının asgari yeterlilik koşulları, bu yönetmelik hükümleri saklı kalmak koşulu ile, ilgili direktiflerde ve yönetmeliklerde ya da eğer görevlendirmeye ilişkin düzenleyici bir işlem varsa burada belirlenmiştir.
Uygunluk değerlendirme kuruluşlarının nitelikleri ve çalışma yöntemleri kısaca şu şekilde açıklanabilir:
- Uygunluk değerlendirme kuruluşları, teknik bir düzenleme çerçevesinde yapacağı faaliyetlerden dolayı kendilerini görevlendiren yetkili kuruluşa karşı sorumludur.
- Uygunluk değerlendirme kuruluşları, hem bu yönetmelikte hem de ilgili teknik düzenlemelerde açıklanan esaslara uygun olmak koşulu ile, şeffaf, tarafsız ve bağımsız hizmet vermek zorundadır.
- Uygunluk değerlendirme kuruluşları, faaliyetleri sırasında ayrım gözetmeden ve müşterilerini gereksiz yükümlülüklere sokmadan hizmet vermek zorundadır.
- Uygunluk değerlendirme kuruluşları, faaliyetleri ile ilgili olarak her türlü belge ve kaydı saklamak ve talep halinde ibraz etmek durumundadır. Saklama süresi, ilgili teknik düzenlemede bir süre belirtilmişse, bu süre kadar, aksi halde kayıtların düzenlendiği tarihten itibaren on yıldır.
Uygunluk değerlendirme kuruluşlarının faaliyetleri de kontrol altındadır. Yetkili kuruluşlar, görev verdikleri uygunluk değerlendirme kuruluşlarının, yönetmelik ile veya ilgili teknik düzenlemeler ile açıklanan nitelikleri karşılamaya devam edip etmediklerini, üstlerine düşen sorumluluklarını yerine getirip getirmediklerini ve faaliyetlerini öngörülen koşullara uygun sürdürüp sürdürmediklerini gözetler ve denetlerler.
Bu gözetim ve denetim faaliyetleri sırasında eğer uygunluk değerlendirme kuruluşunun bir uygunsuzluğu tespit edilirse, faaliyetleri yetkili kuruluş tarafından geçici olarak kısıtlanabilir ya da askıya alınabilir. Tespit edilen uygunsuzluklar, ilgili teknik düzenlemelerde açıklanan süreler içinde giderilmemişse, yetkili kuruluş, uygunluk değerlendirme kuruluşunun faaliyetlerini beli bir süre veya tamamen durdurabilir.
Ülkemizdeki uygunluk değerlendirme kuruluşlarının akreditasyonunu TÜRKAK yapmaktadır.
TÜRCERT, uygunluk değerlendirme, belgelendirme ve eğitim çalışmaları ile birlikte, muayene ve test çalışmaları da yapmaktadır. Bu konuda daha fazla açıklayıcı bilgi almak istenirse, TÜRCERT, deneyimli yönetici ve çalışanları ile her türlü hizmeti vermeye hazırdır.